Trong cuộc sống hiện đại, tính cách quyết đoán là một trong những phẩm chất quan trọng giúp mỗi người thành công hơn trong giao tiếp, công việc và các mối quan hệ xã hội. Vậy tính cách quyết đoán là gì? Tại sao nó lại cần thiết và làm thế nào để rèn luyện tính cách này một cách hiệu quả? Hãy cùng nhịp sống trẻ tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Tính cách quyết đoán là gì?
Tính cách quyết đoán (Assertiveness) là khả năng biểu đạt ý kiến, nhu cầu, mong muốn và cảm xúc của bản thân một cách rõ ràng, dứt khoát nhưng vẫn tôn trọng người khác. Người có tính cách quyết đoán biết cách bảo vệ quyền lợi của mình mà không làm tổn thương hay áp đặt lên người khác. Đây chính là sự cân bằng giữa việc nói lên tiếng nói của bản thân và duy trì mối quan hệ hài hòa, tích cực với những người xung quanh.
Khác với người thụ động, thường ngại bày tỏ ý kiến và để người khác quyết định thay, cũng khác với người hung hăng, dễ gây áp lực và làm tổn thương người khác, người quyết đoán luôn biết cách thể hiện chính kiến một cách tôn trọng, lịch sự.
Tại sao tính cách quyết đoán lại quan trọng?
- Giúp bạn tự tin hơn trong cuộc sống: Khi bạn biết thể hiện ý kiến của mình một cách quyết đoán, bạn sẽ cảm thấy tự tin và chủ động hơn trong mọi tình huống. Bạn không còn lo sợ bị từ chối hay bị phán xét mà biết cách trình bày quan điểm rõ ràng và logic.
- Tăng hiệu quả giao tiếp và giảm xung đột: Giao tiếp quyết đoán giúp tránh hiểu lầm và xung đột không cần thiết, vì bạn thể hiện rõ ràng ý định và mong muốn của mình. Đồng thời, bạn cũng lắng nghe và tôn trọng quan điểm của người khác, tạo điều kiện cho các cuộc đối thoại cởi mở và xây dựng.
- Giúp xử lý tình huống khó khăn một cách nhanh chóng: Người quyết đoán biết cách đưa ra quyết định kịp thời, xử lý các vấn đề phát sinh mà không do dự hay né tránh. Điều này rất quan trọng trong môi trường công việc hoặc khi gặp khủng hoảng trong cuộc sống.
- Xây dựng mối quan hệ lành mạnh và bền vững: Việc giữ được sự tôn trọng từ người khác nhờ cách ứng xử thẳng thắn nhưng vẫn lịch sự giúp bạn dễ dàng tạo dựng mối quan hệ tốt đẹp, từ bạn bè đến đồng nghiệp và cấp trên.
Dấu hiệu nhận biết người có tính quyết đoán
Xem thêm: Cách quản lý stress hiệu quả giúp cân bằng cuộc sống
Xem thêm: Hiểu đúng kỹ năng dự báo là gì để có quyết định tốt hơn
- Biết nói “không” khi cần mà không cảm thấy áy náy.
- Thể hiện ý kiến và mong muốn một cách rõ ràng, không vòng vo.
- Lắng nghe và tôn trọng quan điểm của người khác.
- Giữ bình tĩnh, làm chủ cảm xúc tiêu cực không để chi phối trong giao tiếp.
- Chủ động tham gia giải quyết xung đột và đưa ra giải pháp.
Cách rèn luyện tính cách quyết đoán
- Tự nhận thức và tôn trọng quyền lợi bản thân: Trước hết, bạn cần hiểu rõ bạn có quyền nói lên suy nghĩ, mong muốn của mình và được người khác lắng nghe, tôn trọng. Khi bạn ý thức được điều này, bạn sẽ dần dần bớt e dè và trở nên chủ động hơn.
- Học cách giao tiếp rõ ràng và thẳng thắn: Thay vì nói vòng vo hay ẩn ý, hãy luyện tập kỹ năng chào hỏi và cách bày tỏ trực tiếp, cụ thể nhưng vẫn lịch sự. Ví dụ, thay vì nói: “Có lẽ mình không chắc chắn lắm,” bạn có thể nói: “Theo mình, phương án này có một số rủi ro cần cân nhắc thêm.”
- Biết từ chối một cách lịch sự: Việc biết nói “không” giúp bạn tránh quá tải và bảo vệ được quyền lợi của bản thân. Hãy thực hành từ chối mà không cần giải thích quá nhiều hoặc cảm thấy áy náy, ví dụ: “Cảm ơn bạn đã đề xuất, nhưng mình không thể tham gia dự án này lúc này.”
- Kiểm soát cảm xúc khi giao tiếp: Người quyết đoán không để cảm xúc tiêu cực như giận dữ hay lo lắng chi phối. Họ giữ bình tĩnh, nói năng điềm đạm, giúp cuộc giao tiếp hiệu quả hơn.
- Tập luyện và chuẩn bị trước các tình huống: Bạn có thể luyện tập nói trước gương hoặc trao đổi với người thân để tăng sự tự tin. Áp dụng cách thuyết trình hiệu quả trong quá trình luyện tập sẽ giúp bạn trình bày mạch lạc, thu hút người nghe hơn. Đồng thời, chuẩn bị trước các tình huống khó giúp bạn không bị bối rối khi đối diện thực tế.
Tính cách quyết đoán là một kỹ năng giao tiếp quan trọng giúp bạn thành công trong công việc và xây dựng các mối quan hệ xã hội lành mạnh. Bằng cách hiểu rõ bản chất, vai trò và áp dụng các phương pháp rèn luyện đúng đắn, bạn hoàn toàn có thể phát triển tính cách này để trở thành người tự tin, hiệu quả và được người khác tôn trọng.
